KK24
Od grodu nad Odrą do przemysłowego zagłębia
Korzenie Kędzierzyna-Koźla sięgają głęboko w średniowiecze. Najstarsze dzieje należą do Koźla, o którym wzmianki pojawiają się już w kronice Galla Anonima. W 1108 roku gród ten był miejscem walk z Morawianami. Położony nad Odrą, szybko stał się ważnym punktem obronnym i handlowym, a w późniejszych wiekach – strategiczną twierdzą, najpierw austriacką, potem pruską.
Ślady tej historii można dziś odkrywać w Muzeum Ziemi Kozielskiej, gdzie pod szklaną piramidą zachowały się pozostałości średniowiecznej wieży zamkowej z XIII wieku – jednego z najcenniejszych zabytków architektury na Śląsku. Nowoczesna ekspozycja muzealna pozwala odwiedzającym prześledzić dzieje miasta od czasów pierwszych grodów po współczesność.
Z kolei Sławięcice, wspomniane już w 1245 roku, były niegdyś miastem książęcym. Choć z czasem utraciły prawa miejskie, rozwijały się jako ośrodek gospodarczy, a w XIX wieku zasłynęły z przemysłu i hutnictwa. Kłodnica i Kędzierzyn miały natomiast charakter rolniczy, aż do momentu budowy linii kolejowej w XIX wieku – wydarzenia, które całkowicie odmieniło ich losy.
To właśnie Kędzierzyn, dzięki rozwojowi transportu, przemysłu chemicznego i kanałów żeglugowych, w XX wieku stał się gospodarczym sercem regionu. Lokomotywa stojąca dziś na Skwerze Kolejarzy symbolicznie przypomina o czasach, gdy dźwięk parowozów wyznaczał rytm codziennego życia mieszkańców.
Połączenie w 1975 roku
Formalnie Kędzierzyn-Koźle powstało 15 października 1975 roku, w ramach ogólnopolskiej reformy administracyjnej, która zniosła powiaty i wprowadziła dwustopniowy podział kraju. Na mocy decyzji władz państwowych połączono cztery miasta – Koźle, Kędzierzyn, Kłodnicę i Sławięcice – oraz kilka okolicznych wsi, m.in. Lenartowice, Cisową i Miejsce Kłodnickie.
Reforma miała charakter praktyczny. Chodziło o usprawnienie zarządzania dynamicznie rozwijającym się obszarem przemysłowym, w którym działały duże zakłady chemiczne i transportowe. Koźle wnosiło tradycję i położenie nad Odrą, Kędzierzyn – potencjał gospodarczy i infrastrukturę, a pozostałe miejscowości – zaplecze osadnicze i przemysłowe.
Połączenie miało więc pragmatyczny cel: stworzenie silnego ośrodka miejskiego zdolnego do planowania wspólnych inwestycji, rozwoju komunikacji i infrastruktury.
Trudne początki
Pierwsze lata po połączeniu nie były łatwe. Mieszkańcy długo zachowywali lokalną tożsamość, a samo miasto nie tworzyło spójnej przestrzeni. Kędzierzyn-Koźle do dziś bywa nazywane „miastem z czterech serc” – jego części są oddzielone polami i terenami zielonymi, a różnice w zabudowie przypominają o dawnej odrębności.
Nie brakowało też praktycznych problemów: powtarzające się nazwy ulic w różnych dzielnicach, rozproszone instytucje czy trudności w komunikacji. Z czasem jednak rozpoczęto proces porządkowania przestrzeni i ujednolicania nazw, a mieszkańcy coraz częściej zaczęli myśleć o sobie jako o jednym mieście.
Rynek sercem Starego Miasta
Szczególnie widoczna stała się zmiana w centrum Koźla. Przez lata zaniedbany rynek dziś jest znów sercem miasta – miejscem spotkań, spacerów i wydarzeń kulturalnych. Po generalnym remoncie przywrócono mu historyczny charakter, pojawiła się zieleń, ławki, fontanna oraz koziołki – symbole poszczególnych osiedli. Wokół rynku wyremontowano uliczki, dzięki czemu Stare Miasto odzyskało spójność i urok.
Miasto nad Odrą – bezpieczne i otwarte
Odra była dla Koźla błogosławieństwem i zagrożeniem zarazem. Dawała siłę gospodarczą, ale przynosiła też dramaty powodzi. W ostatnich latach Wody Poslkie i miasto zrealizowało liczne inwestycje przeciwpowodziowe, które skutecznie ochroniły Kędzierzyn-Koźle przed falą wezbraniową w 2024 roku. Współpraca władz lokalnych, parlamentarzystów i mieszkańców sprawiła, że miasto zdało ten trudny egzamin.
Drogi, które łączą
Dziś Kędzierzyn-Koźle konsekwentnie inwestuje w komunikację i bezpieczeństwo. Jedną z największych inwestycji ostatnich lat była budowa łącznika do Blachowni, który połączył strefę przemysłową z północną obwodnicą i znacząco odciążył ruch w centrum. Blisko 70 milionów złotych przeznaczonych na tę inwestycję pokazuje, że miasto konsekwentnie stawia na zrównoważony rozwój.
Powstają też nowe ronda, ścieżki rowerowe i przestrzenie rekreacyjne – dziś ich sieć liczy już około 50 kilometrów. Ważną rolę odgrywa budżet obywatelski, dzięki któremu mieszkańcy współdecydują o miejskich inwestycjach – od placów zabaw po modernizację osiedli.
Miasto sportu i pasji
Kędzierzyn-Koźle to również sportowa duma regionu. Symbolem miasta pozostaje klub ZAKSA Kędzierzyn-Koźle – wielokrotny mistrz Polski i trzykrotny triumfator Ligi Mistrzów. Sukcesy siatkarzy rozsławiły miasto na całym świecie, a lokalna społeczność w pełni utożsamia się z drużyną.
Ale sport w Kędzierzynie-Koźlu to nie tylko zawodowcy. Działa tu kilkadziesiąt stowarzyszeń sportowych, a tysiące mieszkańców uprawia aktywność fizyczną rekreacyjnie. Popularnością cieszy się Grand Prix Biegowe, które co roku przyciąga setki uczestników z całej Opolszczyzny.
Miasto tradycji i nowoczesności
Połączenie Kędzierzyna, Koźla, Kłodnicy i Sławięcic zapoczątkowało nowy rozdział w historii regionu. Z biegiem lat powstało tu silne centrum administracyjne, komunikacyjne i gospodarcze. Miasto, które jeszcze pół wieku temu dopiero uczyło się wspólnego życia, dziś z dumą świętuje swoje 50-lecie.
Kędzierzyn-Koźle to przykład miejsca, w którym historia spotyka się z nowoczesnością. Zmienione centrum, odnowione parki, bogata oferta sportowa i kulturalna oraz inwestycje w bezpieczeństwo i infrastrukturę tworzą przestrzeń przyjazną mieszkańcom.
Z miasta, które powstało z połączenia czterech różnych organizmów, narodził się jeden – spójny i dynamiczny. Po pięciu dekadach wspólnej drogi Kędzierzyn-Koźle świętuje jubileusz nie tylko z dumą, ale i z przekonaniem, że najlepsze lata ma jeszcze przed sobą.
Z okazji jubileuszu miasta odbędzie się wyjątkowe wydarzenie muzyczne – koncert urodzinowy „Wodecki Twist”, który zaplanowano na 18 października o godzinie 18:00 w Hali Widowiskowo-Sportowej „Azoty” im. Kazimierza Pietrzyka. Na wielkiej scenie wystąpią znani artyści: Krzysztof Kiljański, Ania Rusowicz, Monika Borzym, Marcin Sójka oraz pochodząca z Kędzierzyna-Koźla wokalistka Agata Seidel. Dla mieszkańców przygotowano dodatkowe kursy autobusów MZK, które ułatwią dojazd na to niezwykłe muzyczne widowisko. Wcześniej tego dnia uroczysta sesja rady miasta w Kinie "Chemik".
Napisz komentarz
Komentarze